WYPALENIE ZAWODOWE
”Połączenie sił to początek, pozostanie razem to postęp, wspólna praca to sukces…”
Henry Ford
Jeśli tylko odczuwasz:
wyczerpanie fizyczne i psychiczne; negatywny sposób postrzegania;
wzrost emocjonalnego napięcia; zanik empatii – uczuciowości;
niewłaściwie zachowania wobec innych; kryzys zawodowych kompetencji
Na zwiększone prawdopodobieństwo pojawienia się syndromu wypalenia zawodowego, mają wpływ różne czynniki, w tym osobowość. Po przekroczeniu punktu krytycznego, wypalenie „atakuje” system motywacyjny danej osoby i tym samym skazując ją na szereg objawów wypalenia zawodowego, takich jak m.in.:
- obniżone zainteresowanie czynnościami wykonywanymi w pracy (niechęć do pracy, chroniczne zmęczenie);
- ogólny spadek satysfakcji z wykonywanej pracy;
- zaburzenia psychosomatyczne: zmęczenie fizyczne, bóle głowy, zespół jelita drażliwego;
- obniżona wydajność (produktywność) i efektywność (w tym wyczerpanie fizyczne);
- zdenerwowanie, rozdrażnienie, poirytowanie, wrogość w stosunku do innych osób;
- stałe napięcie psychofizyczne, lęki, problemy ze snem i bezsennością;
- apatia, uczucie przemęczenia, depresja;
- zmienność nastrojów i zachowań;
- pesymizm, cynizm;
- zaniżona samoocena (niskie poczucie własnej wartości).
Kluczowym czynnikiem dla rozwoju wypalenia zawodowego jest chroniczne doświadczanie niepowodzenia w zmaganiu się ze stresem i powstanie przekonania o niemożności skutecznego poradzenia sobie trudnościami i frustracjami związanymi z pracą zawodową.
Do wypalenia zawodowego przyczynić się może brak wiedzy na temat tego zjawiska oraz mała świadomość własnych ograniczeń. To prowadzi do unikania poszukiwania wsparcia wśród współpracowników, izolowaniem się, z obawy przed niekorzystnymi porównaniami. Brak wsparcia społecznego to kolejny czynnik zwiększający ryzyko wystąpienia zespołu wypalenia
Pierwsze sygnały mogą być niedostrzegane lub bagatelizowane – napięcie, zmęczenie, drażliwość, wzmożona aktywność na zmianę z oznakami wyczerpania psychicznego i fizycznego. Utrata energii, zniechęcenie a nawet objawy depresji ale ograniczone do sytuacji zawodowej. Własne potrzeby zostają zaniedbywane ale tez coraz trudniej znieść wymagania klientów czy przełożonych, pojawia się coraz więcej narzekań. Dochodzi do dystansowania się w kontaktach z innymi, zobojętnienia, spadku zaangażowania. Mimo że dana osoba pracuje dużo, jest mało efektywna. Nasilają się objawy fizyczne takie jak zaburzenia snu, apetytu, podatność na infekcje, skłonność do przyjmowania leków uspokajających czy nasennych i używki. W kontaktach z innymi brakuje empatii a zachowania otoczenia spostrzegane są jako wrogie, wymagające i nadmiernie obciążające. Postępuje izolowania się i wycofywania z życia. Jeżeli napięcie jest bardzo wysokie do jego rozładowania nie wystarczy praca więc zostaje przeniesione na relacje rodzinne i przyjacielskie. Może to prowadzić do nasilania konfliktów osobistych i rodzinnych a nawet myśli samobójczych.
Kiedy to chwilowe załamanie a kiedy wypalenie.
Stres i zmęczenie zdarzają się każdemu. Nie każdy kryzys zawodowy musi oznaczać wypalenie. Zwykle po kryzysie dość szybko dochodzimy do siebie. Nawet jeżeli czujemy się zmęczeni czy zestresowani to może temu towarzyszyć poczucie spełnienia. Wypoczynek wystarcza żeby dojść do siebie.